اثر تصمیم هایی که ما میگیریم مثل تیری رها شده از کمان است که قرار است به سمت هدفی مثل یک سیبِ بالای سر یک دوست برخورد کند و او را از اعدام یا زندانی شدن نجات دهد. اما اگر دقت کافی نداشته باشیم ممکن است به جای سیب چشم یا قلب دوستمان را هدف بگیریم و اوضاع را بدتر کنیم. وقتی تصمیمی میگیریم معمولا سعی میکنیم که دور اندیش باشیم  و عواقب تصمیمان را پیش بینی کنیم و مناسب آنها راهکار ارائه دهیم. اما همیشه این طور پیش نمی رود و گاهی تصمیم هایی میگیریم که به نظر درست می آید اما با گذشت کمی زمان متوجه می شویم که تصمیم ما اوضاع را خراب تر از پیش کرده است. کسانی که با موضوعات مربوط به تصمیم گیری آشنا هستند می دانند در مورد چه چیزی صحبت میکنم. اثر مار کبری.
پرانتز باز:
برای کسانی که نمیدانند اثر مار کبری چیست به طور خلاصه بگویم که روزگاری در هند که آن زمان مستعمره انگلستان بود مشکلی وجود داشت که انگلیسی ها را کلافه کرده بود. و آن تعداد بیش از حد مار در کوچه و خیابان بود. انگلیسیها که مثل هندی ها در گرفتن مار ها تبحری نداشتند تصمیم گرفتند که از خود هندی ها استفاده کنند و به کمک آنها مار ها را از سطح شهر جمع آوری کنند. بنا بر این قرار شد که به هر کسی که یک مار تحویل بدهد مبلغی پول داده شود. در ابتدا همه چیز منطقی بود و تعداد مارها در شهر کم شده بود اما هندی ها همچنان مار تحویل میدادند و پول میگرفتند. بعد از مدتی مشخص شد که هندی ها گرفتن مار را منبع در آمدی برای خود قرار داده اند و در خانه خود مار پرورش میدهند و با تحویل آن به انگلیسی ها پول دریافت میکنند. وقتی انگلیسیها از این موضوع با خبر شدند تصمیم گرفتند دیگر پولی برای تحویل دادن مارها ندهند هندی ها هم که دیدند پرورش و نگهداشتن مارها سودی برایشان ندارد مارها را در سطح شهر رها کردند. و نتیجه این شد که تعداد مارهای رها شده در شهر از روز اول هم بیشتر شده بود.به این پدیده که تصمیمات ما برای کنترل اوضاع به بد تر شدن اوضاع می انجامد اثر مار کبری گففته می شود.
پرانتز بسته.

حالا این روز ها که اخبار بد و ناراحت کننده ی از دست دادن هموطنانمان در همه شهر های کشور بر اثر آلودگی به ویروس کرونا منتشر می شود و از آن سو می بینم که مسئولان تصمیم هایی میگیرند که به جای کنترل بحران به شدید تر شدن بحران دامن می زنند بیش از پیش به یاد اثر مار کبری می افتم.

کرونا و اثر مار کبری
نمونه واضحی که از اثر مار کبری در بحران کرونا دیده می شود همین. قرنطینه نکردن شهرهاست. وقتی هیچ شهری را قرنطینه نمی کنند و تنها اقدامات محدود کننده رفت و آمد در نظر میگیرند؛ چیزی که در حال رخ دادن است اثر مار کبری است که فقط نتیاج بد تر به بار می گذارد. ورود خودروهای با پلاک متفاوت به استانهای شمالی محدود شده است ولی تردد خودروهای محلی همچنان آزاد است و این آزادی تبدیل به روزنه ای شده است که شغل جدیدی ایجاد کرده است. افراد بومی با استفاده از خودروی خود افراد غیر بومی را در قبال گرفتن مبالغ هنگفت به داخل یا خارج از شهر جا به جا میکنند. و دیگران هم که می بینند سطح در آمد این شغل نسبت به شغل خودشان خیلی بهتر است ترغیب می شوند تا از این طریق با جا به جایی افراد غیر بومی به داخل یا خارج از استان در آمدی بیشتر کسب کنند و بدین طریق سطح آلودگی بیش از پیش افزایش می یابد. و این امر باعث بدتر شدن اوضاع شیوع بیماری کرونا در سطح استانهای شمالی شده است. شباهتهای تصمیم مسولان ما با تصمیم مسؤولان انگلیسی در مستعمره هند کاملا واضح است. هر دو تصمیم منجر به بد تر شدن اوضاع شده اند.

تصمیم گیری امریست خطیر. چه تصمیم گیری فردی باشد چه جمعی. و نیازمند تخصص و دانش و مهارت است و صد البته وقتی سالها مغزمان را برای این کار پرورش نداده ایم باید منتظر عواقب تصمیمان هم باشیم. تصمیم گیری غلط میتواند عواقبی سنگین تر از آن چه تصور می شود داشته باشد.

متمم عزیز هم مطلب بسیار دقیقی در مورد اثر کبری دارد که میتوانید اینجا بخوانید.

===============================================

مطالب دیگری که میتوانید اینجا بخوانید:

دوازده مرد خشمگین

فقر احمق می کند


1 دیدگاه

افسانه · مارس 12, 2020 در 19:08

خیلی عالی بود .به نظرم تحلیل دقیقی بود .نتایج رو اشتباهی نتیاج تایپ کردین.

دیدگاهتان را بنویسید

Avatar placeholder

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *